eBook Sporządzamy sprawozdanie finansowe za 2023 r.

pokaż fragmenty artykułów

I. PRACE BILANSOWE POPRZEDZAJĄCE SPORZĄDZENIE SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ZA 2023 R.

1. Termin sporządzenia sprawozdania finansowego za 2023 r.

W praktyce w większości jednostek prowadzących księgi rachunkowe rok obrotowy jest zgodny z rokiem kalendarzowym. Ponieważ na koniec roku obrotowego stanowiącego zarazem dzień bilansowy sporządza się sprawozdania finansowe, w przypadku takich jednostek...

2. Obowiązek zawarcia umowy o badanie sprawozdania finansowego

Pierwszą czynnością związaną z roczną sprawozdawczością w jednostkach, których sprawozdanie podlega badaniu przez biegłego rewidenta, jest wybór i podpisanie umowy z firmą audytorską. Powinno to nastąpić przed rozpoczęciem czynności inwentaryzacyjnych. Jest to...

3. Rozpoczęcie rocznej inwentaryzacji za 2023 r.

Począwszy od 1 października 2023 r. jednostki mogły rozpocząć prace inwentaryzacyjne dotyczące m.in. zapasów (inwentaryzacja w drodze spisu z natury) i rozrachunków oraz powierzonych innym jednostkom własnych aktywów (inwentaryzacja w drodze potwierdzenia sald)....

4. Wybór przysługujących jednostce uproszczeń

Kolejnym etapem prac poprzedzającym sporządzenie sprawozdania finansowego jest dobór elementów wchodzących w skład takiego sprawozdania. Jest on uzależniony od typu jednostki oraz statusu w rozumieniu ustawy o rachunkowości. Wyboru w zakresie przyjęcia...

5. Ocena zdolności do kontynuowania działalności

Przed sporządzeniem sprawozdania finansowego kierownik jednostki musi dokonać oceny zdolności jednostki do kontynuacji prowadzenia działalności. Taka ocena jest istotna m.in. ze względu na sposób wyceny aktywów. Co do...

II. HARMONOGRAM PRAC BILANSOWYCH

Harmonogram prac bilansowych za 2023 r. dla jednostek, których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, uwzględniający terminy ustawowe, może przedstawiać się w następujący sposób: ...

III. WYBÓR AUDYTORA NA POTRZEBY BADANIA SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ZA 2023 R.

W przypadku jednostek, których sprawozdania finansowe za 2023 r. podlegają obowiązkowi badania przez biegłego rewidenta należy mieć na uwadze konieczność zapewnienia audytorowi możliwości uczestnictwa w czynnościach inwentaryzacyjnych znaczących składników majątku. ...

1. Podmioty zobowiązane do badania sprawozdań finansowych za 2023 r.

W świetle art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości, badaniu za 2023 r. podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup...

2. Wybór podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego

Decyzje w zakresie wyboru podmiotu uprawnionego do przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego podejmuje organ zatwierdzający jednostki. Kwestię tę w jednoznaczny sposób reguluje bowiem ...

3. Podpisanie stosownej umowy o badanie

Podpisania umowy o badanie sprawozdania finansowego z firmą audytorską wybraną przez organ zatwierdzający dokonuje kierownik jednostki. Jak już wskazywaliśmy, umowa taka powinna zostać zawarta w terminie umożliwiającym firmie audytorskiej udział w inwentaryzacji...

4. Wpłata zaliczki na poczet wykonania usługi audytu

Główne czynności związane z badaniem sprawozdania finansowego dokonywane są w kolejnym roku obrotowym, tj. po zakończeniu badanego roku wraz ze sporządzeniem sprawozdania finansowego. Jak już wskazano, biegły powinien również uczestniczyć w czynnościach...

5. Koszt z tytułu badania sprawozdania finansowego za 2023 r. - ujęcie w księgach

W praktyce, co do zasady, główne czynności związane z badaniem sprawozdania finansowego dokonywane są w kolejnym roku obrotowym, tj. po zakończeniu badanego roku wraz ze sporządzeniem sprawozdania finansowego. Wprawdzie, jak już wskazano,...

IV. INWENTARYZACJA ZA 2023 R.

1. Sporządzenie dokumentacji inwentaryzacyjnej i inne obowiązki kierownika jednostki

Jak już wielokrotnie wskazywaliśmy, kierownik jednostki zawiera umowę o badanie sprawozdania finansowego z audytorem w terminie umożliwiającym badającemu udział w inwentaryzacji znaczących składników majątkowych. Kierownik jednostki ma również inne obowiązki w zakresie inwentaryzacji....

1.1. Kwestie formalne oraz techniczne dotyczące inwentaryzacji w drodze spisu z natury

Zauważmy, że ustawa o rachunkowości nie reguluje kwestii formalnych oraz technicznych związanych z przeprowadzeniem prac inwentaryzacyjnych, nie wskazuje również zakresu czynności, jakie musi wykonać kierownik jednostki. Wskazówki i zalecenia...

1.2. Zakres dokumentacji inwentaryzacyjnej

Wydane przez kierownika przepisy dotyczące inwentaryzacji drogą spisu z natury stanowią tzw. regulacje wewnętrzne. W praktyce regulacje takie mogą mieć charakter dokumentów: a) bieżących...

1.3. Osoby odpowiedzialne za przeprowadzenie spisu wskazane przez kierownika

Kierownik jednostki powołuje stałą albo - na potrzeby wykonania określonego zadania - komisję inwentaryzacyjną i wyznacza jej przewodniczącego. Następuje to również wtedy, gdy przeprowadzenie spisu z natury powierzono podmiotowi zewnętrznemu...

1.4. Przygotowanie inwentaryzacji zapasów w zakresie organizacyjnym

Przygotowanie inwentaryzacji zapasów drogą spisu z natury obejmuje: a) ścisłe (jednoznaczne) określenie w zarządzeniu kierownika jednostki w sprawie inwentaryzacji zapasów w drodze spisu z natury przedmiotu, daty i czasu trwania...

2. Prace inwentaryzacyjne wykonywane od 1 października 2023 r. do 15 stycznia 2024 r.

Już od 1 października 2023 r. jednostki mogły rozpocząć prace inwentaryzacyjne dotyczące określonych grup składników aktywów, stosując inwentaryzację metodą: spisu z natury oraz potwierdzenia sald. ...

3. Inwentaryzacja rozrachunków drogą mailową oraz potwierdzenia milczące

Jedną z dopuszczalnych form potwierdzenia sald rozrachunków jest wymiana stosownej korespondencji drogą elektroniczną za pośrednictwem wiadomości e-mail. Brak potwierdzenia salda nie stanowi spełnienia obowiązku przeprowadzenia jego inwentaryzacji. W takim przypadku...

3.1. Ustawowy obowiązek inwentaryzacji rozrachunków oraz wskazówki KSR

Ustawa o rachunkowości nie reguluje kwestii formalno-technicznych dotyczących przeprowadzenia czynności inwentaryzacyjnych. W art. 26 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy...

3.2. Potwierdzenie sald - forma klasyczna i mailowa

Przed rozpoczęciem procedury potwierdzenia sald rozrachunków z kontrahentami jednostka dokonuje przeglądu sald w celu określenia statusu rozrachunków na dzień uzgodnienia (należności nieściągalne, przedawnione, umorzone, przeterminowane - w podziale na terminy opóźnienia,...

3.3. Brak odpowiedzi dłużnika to brak potwierdzenia salda

Ustawa nie przewiduje możliwości stosowania przez jednostki tzw. milczącego potwierdzenia salda, tj. zamieszczania na wezwaniu do potwierdzenia wysokości salda informacji, że brak odpowiedzi ze strony kontrahenta w terminie wskazanym w wezwaniu...

4. Inwentaryzacja w 2023 r. środków trwałych znajdujących się na terenie strzeżonym

Środki trwałe znajdujące się na terenie strzeżonym podlegają okresowej inwentaryzacji w drodze spisu z natury (raz na 4 lata). W pozostałych latach należy je inwentaryzować w drodze weryfikacji. Inwentaryzacji składników...

V. BILANSOWE ZASADY WYCENY AKTYWÓW I PASYWÓW - WYBRANE ZAGADNIENIA

1. Wartości niematerialne i prawne - definicja, wycena i prezentacja w sprawozdaniu finansowym

W obecnych czasach trudno sobie wyobrazić prowadzenie działalności gospodarczej bez wykorzystania programów komputerowych. Czasami mogą być one bezpłatne, a w innym przypadku, aby z nich skorzystać, koniecznym jest poniesienie znacznych nakładów związanych...

1.1. Co należy rozumieć przez wartości niematerialne i prawne?

W myśl przepisów ustawy o rachunkowości, wartości niematerialne i prawne (dalej: wnip) to nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych, prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności...

1.2. Wycena bilansowa wnip

Zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości, wnip wycenia się nie rzadziej niż na dzień...

1.3. Prezentacja wnip w bilansie

W bilansie sporządzonym według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości wykazuje się wnip z podziałem na: ...

2. Wycena rzeczowych aktywów trwałych

Do rzeczowych aktywów trwałych zalicza się środki trwałe, środki trwałe w budowie oraz zaliczki na zakup środków trwałych albo elementów niezbędnych do ich budowy. Na potrzeby sporządzenia sprawozdania finansowego...

2.1. Rzeczowe aktywa trwałe - definicje ustawowe

Zgodnie z ogólną definicją aktywów wyrażoną w art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy o rachunkowości, przez aktywa należy rozumieć...

2.2. Wycena bilansowa

Środki trwałe Zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości, środki trwałe wycenia się na dzień...

2.3. Prezentacja w sprawozdaniu finansowym

Środki trwałe, środki trwałe w budowie oraz zaliczki na środki trwałe w budowie, jako składniki rzeczowych aktywów trwałych, wykazuje się w bilansie, sporządzonym według ...

3. Wycena, prezentacja i ujawnienia dotyczące zapasów

3.1. Bilansowe pojęcie zapasów

Ustawa o rachunkowości bezpośrednio nie definiuje pojęcia zapasów. Ze wzoru bilansu (sporządzanego według załącznika nr 1...

3.2. Wycena dla potrzeb prezentacji w bilansie

Zasady wyceny Zapasy rzeczowych składników aktywów obrotowych wycenia się na dzień bilansowy, co do zasady, według cen nabycia (cen zakupu) lub kosztów wytworzenia, nie wyższych od cen ich...

3.3. Prezentacja zapasów w bilansie

Prezentacja zapasów w jednostce sporządzającej bilans według załącznika nr 1 ww. ustawy następuje w pozycji B. "Aktywa obrotowe",...

4. Należności krótkoterminowe - wycena i prezentacja w bilansie

Należności krótkoterminowe występują w każdej jednostce dokonującej sprzedaży swoich towarów, wyrobów czy usług z odroczonym terminem płatności. Przed wykazaniem należności w bilansie należy je zinwentaryzować (czego dokonuje się, co do zasady,...

4.1. Definicja ustawowa należności krótkoterminowych

Należności krótkoterminowe stanowią element aktywów obrotowych. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 18 lit. c) ustawy o rachunkowości, należności...

4.2. Zasady wyceny bilansowej

Odpowiednio zinwentaryzowane należności krótkoterminowe, w celu wykazania w bilansie, podlegają wycenie. Dokonuje się jej na podstawie ...

4.3. Prezentacja w sprawozdaniu finansowym

Należności krótkoterminowe stanowiące składniki aktywów obrotowych wykazuje się w bilansie, sporządzonym według załącznika nr 1 (do...

5. Wycena rozrachunków wyrażonych w walucie obcej

Nieuregulowane rozrachunki (figurujące w księgach rachunkowych w postaci należności i zobowiązań) wyrażone w walucie obcej dla celów prezentacji w bilansie muszą zostać wycenione przy zastosowaniu ogłoszonego na dzień bilansowy średniego kursu NBP dla...

5.1. Bieżąca i bilansowa wycena rozrachunków oraz powstanie różnic kursowych

Należności i zobowiązania wyrażone w walutach obcych wprowadza się do ksiąg rachunkowych po ich przeliczeniu kursem średnim ogłoszonym dla danej waluty przez NBP z dnia poprzedzającego dzień ich powstania. ...

5.2. Ewidencja księgowa różnic kursowych

Rozliczenie różnic kursowych powstałych w wyniku wyceny bilansowej może następować: a) wynikowo - poprzez zwiększenie odpowiednio przychodów lub kosztów finansowych (...

VI. SPORZĄDZANIE SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH W PYTANIACH I ODPOWIEDZIACH

1. Czy sprawozdanie finansowe można sporządzić w walucie obcej?

Udziałowcem spółki z o.o. jest podmiot zagraniczny. Jego spółki właścicielskie sporządzają sprawozdania finansowe w euro. Czy dopuszczalnym jest, aby polska spółka z o.o. sporządzała sprawozdanie finansowe w innej walucie niż złoty? ...

2. Odpowiedzialność za sprawozdanie finansowe, gdy złożono oświadczenie zamiast podpisu

W naszej jednostce funkcjonuje zarząd wieloosobowy. Sprawozdanie finansowe za 2023 r. zostanie podpisane przez jednego członka zarządu, zaś pozostali złożą jedynie oświadczenia o zachowaniu zasad rachunkowości. Czy złożenie takiego oświadczenia ma...

3. Wykazywanie dochodów uzyskanych w zagranicznej spółce w sprawozdaniu finansowym

Polska spółka z o.o. ma 100% udziałów w spółce AG w Szwajcarii. Podatki będą rozliczane w Szwajcarii. Polska spółka wpłaci udziały i udzieli pożyczki na zakup środków trwałych i uruchomienie działalności. Czy polska spółka...

4. Opłaty ponoszone w związku ze złożeniem i publikacją sprawozdań finansowych

W jaki sposób ujmować w księgach rachunkowych ponoszone przez jednostki opłaty za złożenie sprawozdań finansowych do KRS oraz w przypadku spółek cywilnych do ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym? Czy zasadne jest ewentualne...

5. Niedochowanie terminu zatwierdzenia sprawozdania finansowego

Czy niedochowanie przez organ zatwierdzający spółki z o.o. ustawowego terminu zatwierdzenia sprawozdania finansowego poniesie za sobą konsekwencje karne na podstawie przepisów prawa bilansowego? Czy ewentualne kary mogą dotyczyć kierownika...

6. Sprawozdanie z dobrowolnego badania bilansu a obowiązki wobec KRS

Spółka z o.o. podda swoje roczne sprawozdanie finansowe za 2023 r. dobrowolnemu badaniu przez biegłego rewidenta. Czy w takim przypadku sprawozdanie z badania będzie podlegało przekazaniu po zatwierdzeniu sprawozdania do KRS? ...

7. Wyjaśnienia Min. Fin. dotyczące badania sprawozdań finansowych

Wyjaśnienia z zakresu zagadnień dotyczących badania sprawozdania finansowego można odnaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Finansów (www.mf.gov.pl), a także na stronie Polskiej Izby Biegłych Rewidentów (www.pibr.org.pl). Wybrane spośród nich przedstawiamy poniżej....